wrapper

Бо фармоиши директориАгентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон «11» апрели соли 2022, №204 тасдиқ шудааст.

 

Саволҳои

озмуни ишғоли мансабҳои холи маъмурии хизмати давлатӣ дар

Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

 

  1. Дар бораи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед.
  2. Мафҳуми маорифро шарҳ диҳед.
  3. Ҳуқуқи шахс ба таҳсил дар кадом моддаи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр гардидааст?
  4. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф»-ро шарҳ диҳед.
  5. Дар бораи Консепсияи миллии тарбия ва Консепсияи миллии маълумот диҳед.
  6. Дар бораи амрҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба озмунҳои ҷумҳуриявӣ ҳарф занед.
  7. Дар бораи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ» маълумот диҳед.
  8. Ҳадафҳои стратегии Ҷумҳурии Тоҷикистонро номбар кунед.
  9. Кодекси одоби хизматчии давлатӣ кай тасдиқ шудааст?
  10. Кадом асарҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро медонед ва ё мутолиа кардаед.
  11. Дар бораи ташкил ёфтани Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳад.
  12. Сохтори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистонро номбар кунед?
  13. Парчам, нишон ва суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи кадом мақомот кай қабул шудааст?
  14. Қаҳрамонҳои Тоҷикистонро номбар кунед.
  15. Масоҳати таълимӣ барои як хонанда дар зинаҳои таҳсилоти умумӣ чи қадар муқаррар карда шудааст?
  16. Мувофиқи меъёр бояд ба чанд нафар хонанда як компютер рост ояд?
  17. Сохтори системаи маорифро номбар кунед.
  18. Муассисаҳои таълимӣ дар кадом асос фаъолият карда метавонанд?
  19. Принсипҳои асосии сиёсати давлатӣ дар соҳаи маориф кадомҳоянд?
  20. Уҳдадориҳои хизматчии давлатиро номбар кунед?
  21. Барои қатъ шудани хизмати давлатӣ кадом асосҳо мавҷуданд?
  22. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи забони тоҷикӣ» кай қабул шудааст?
  23. Иҷлосияи 16-уми Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон кай шуда гузашт ва аҳамияти он дар чист?
  24. Стандарти давлатии таҳсилотро шарҳ диҳед.
  25. Иқтисодиёти маориф аз куҷо сарчашма мегирад?
  26. Таҳсилоти махсусро чӣ хел мефаҳмед.
  27. Санадҳои меъёрии ҳуқуқии амалкунандае, ки зинаи таҳсилоти олии касбиро ба танзим медароранд, кадомҳоянд?
  28. Сохтори муассисаҳои таҳсилоти олии касбиро номбар кунед?
  29. Низоми кредитии таълимро маънидод кунед.
  30. Мафҳуми озодиҳои академиро фаҳмонед.
  31. Зинаҳои таҳсилоти олии касбии дар Ҷумҳурии Тоҷикистон амалкунанда кадомҳоянд?
  32. Стандарти давлатии таҳсилоти олии касбиро маънидод кунед?
  33. Таълими фосилавиро шарҳ диҳед.
  34. Ҳуқуқҳои шахс ҳамчун хизматчии давлатӣ аз чӣ иборат аст?
  35. Дар кадом ҳолатҳо гузаронидани инвентаризатсия ҳатмист?
  36. Мақсади асосии гузаронидани инветаризатсия аз чӣ иборат аст?
  37. Дар кадом боби Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф» оид ба масалаҳои муҳосибӣ гуфта шудааст?
  38. Намудҳо ва вакти истироҳатро шарҳ диҳед.
  39. Шартномаҳои меҳнатӣ ба кадом муҳлат баста мешаванд?
  40. Вақти кории хафтаина тибқи муқаррарот чанд рўз муайян шудааст?
  41. Таркиби ҳисоботи солонаи мактаб аз чӣ иборат аст?
  42. Сохтори низоми буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз кадом сатҳҳо иборат аст?
  43. Муассисаҳои таълимӣ аз кадом сарчашмаҳо маблағгузорӣ мешаванд?
  44. Андозаи музди меҳнати кормандони соҳаи маорифро кӣ муайян мекунад?
  45. Барномаи давлатии рушди таҳсилоти касбӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон кай қабул гардидааст?
  46. Дар бораи Стандарти давлатии таълимии таҳсилоти ибтидоии касбии Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед?
  47. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи таҳсилоти ибтидоии касбӣ кай қабул шудааст?
  48. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи таҳсилоти олии касбӣ ва таҳсилоти касбии баъд аз муассисаи олии таълимӣ» кай қабул гардидааст ва аз чанд боб ва чанд мода иборат аст?
  49. Низомномаи Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон кай ва таҳти кадом рақам тасдиқ шудааст?
  50. Оинномаи муассиса кадом масъалаҳоро дар бар мегирад?
  51. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таълиму тарбияи томактабӣ кай қабул шудааст?
  52. Вазифаҳои таҳсилоти томактабӣ номбар кунед?
  53. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон кадом намудҳои муассисаҳои томактабӣ фаъолият мекунад?
  54. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар бораи таҳсилоти иловагӣ кай қабул шудааст ва аз чанд боб, модда иборат мебошад?
  55. Адабиёти таълимӣ, барномаи таълимӣ ва китоби дарсӣ чист?
  56. Муассисаи таълимӣ чист ва дар кадом ҳолат махсус маҳсуб меёбад?
  57. Тарбия чист?
  58. Таълим чист?
  59. Тарбиягиранда кист?
  60. Шурои методӣ ва иттиҳодияи методӣ чист ва кадом салоҳиятҳоро дорост?
  61. Аттестатсияи давлатии муассисаи таълимӣ гуфта, чиро мефаҳмед.
  62. Аккредитатсияи давлатии муассисаи таълимӣ гуфта, чиро мефаҳмед?
  63. Ташхиси иҷозатдиҳӣ кадом вақт гузаронида мешавад?
  64. Фарқияти сифати таҳсилот ва сифати таълимро маънидод кунед?
  65. Масъалаи идоракунии сифати таҳсилот дар кадом боб ва моддаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф» оварда шудааст?
  66. Зери мафҳуми баҳогузории маҷмӯӣ ба фаъолият чиро мефаҳмед ва амали кардани он чиро дар бар мегирад?
  67. Ба фаъолияти омӯзгори ки машғул шуда метавонад?
  68. Атттестатсияи давлатии муассисаҳои таҳсилоти умумӣ дар асоси кадом санадҳои меъёри ҳуқуқӣ гузаронида мешавад?
  69. Муҳлатҳои гузаронидани аттестасияи давлатиро номбар кунед, ва ҳолатҳои баҳодиҳӣ ба натиҷаи онро шарҳ диҳед.
  70. Зимни ҷамъбасти натиҷаи аттестатсияи давлатӣ кадом паҳлуҳои фаъолияти муассиса бештар афзалият доранд, ва натиҷаи баҳодиҳии мусбии онҳо ҳалкунанда маҳсуб меёбад?
  71. Аттестатсияи кормандони соҳаи омўзгорӣ дар кадом асос гузаронида мешавад?
  72. Низомномаи намунавии муассисаҳои таҳсилоти умумии Ҷумҳурии Тоҷикистон кай тасдиқ шудааст ва ба ду гуруҳ ҷудо кардани синфро аз фанҳои алоҳида дар кадом маврид иҷозат медиҳад?
  73. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи муқовимат бо коррупсия» кай қабул шудааст ва муҳтавои он аз чӣ иборат аст?
  74. Мукофотҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро номбар кунед?
  75. Тибқи Низомнома Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон кадом ваколатҳоро дорад?
  76. Вазифаҳои хизматии муовини директор ва кормандони Агентиро кӣ муайян менамояд?
  77. Озмун чӣ гуна чорабинӣ аст, ба кадом хотир ва дар кадом асос гузаронида мешавад?
  78. Оё хизматчии давлатӣ ҳуқуқи ба соҳибкори машғул шуданро дорад?
  79. Кадом намуди ҳуқуқвайронкуниҳои маъмуриро медонед, ки ба коррупсия алоқаманданд?
  80. Кадом конвенсияҳои байналхалқиро медонед, ки соҳаи маорифро ба танзим медарорад?
  81. Ҳокимияти давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси таҷзияи он чӣ гуна амалӣ мегардад?
  82. Ҷавобгарии интизомии хизматчии давлатӣ?
  83. Уҳдадориҳои падару модар дар таълими фарзанд, ки дар Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи масъулият барои таълиму тарбияи кудак» пешбинӣ шудаанд кадомҳоянд?
  84. Дар бораи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи муроҷиатҳои шахсони воқеъӣ ва ҳуқуқӣ» маълумот диҳед.
  85. Намудҳои муроҷиатҳои шаҳрвандонро номбар кунед?
  86. Дар бораи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар низоми иҷозатдиҳӣ» маълумот диҳед.
  87. Принсипҳои асосии иҷозатдиҳиро шарҳ диҳед.
  88. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикитон оид ба иҷозатдиҳӣ кадом салоҳиятҳоро дорост?
  89. Салоҳияти мақомоти иҷозатномадиҳандаро номбар намоед?
  90. Амали иҷозатнома чист?
  91. Оид ба муҳлати амали иҷозатнома маълумот диҳед.
  92. Ҳуҷҷате, ки мавҷуд будани иҷозатнома ва қарори додани онро тасдиқ мекунад номбар намоед?
  93. Боздоштани иҷозатнома ва бекор кардани амали иҷозатномаро шарҳ диҳед.
  94. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи санҷиши фаъолияти субъектҳои хоҷагидор кай қабул гардидааст?
  95. Барномаҳои идоракунии сифати таҳсилот дар муассисаҳои таълимӣ (дар ҳамаи зинаҳо) кай тасдиқ карда шудааст?
  96. Барномаҳои санҷиши сатҳи сифати таҳсилот дар муассисаҳои таълимӣ?
  97. Мафҳуми сифати таҳсилотро шарҳ диҳед.
  98. Меъёрҳои баҳодиҳӣ ба дониш, маҳорат ва малакаҳои хонандагон аз тарафи кӣ таҳия карда мешавад?
  99. Гурўҳ, бахш ва шуъбаҳои идоракунии сифати таҳсилот дар муассисаҳои таълимӣ дар асоси чӣ фаъолият менамоянд?
  100. Маҳоратии касбии омўзгорон бо кадом роҳҳо баланд бардошта мешаванд?
  101. Фармоиши Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи табдил додани Хадамоти давлатии назорат дар соҳи маориф ба Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон кай ва таҳти кадом рақам ба тасвиб расидааст?
  102. Ҳолатҳое, ки ба хизмати давлатӣ қабул шудани шаҳрвандро истисно мекунад, шарҳ диҳед.
  103. Дар бораи низоми хизмати давлатӣ маълумот диҳед.
  104. Принсипҳои асосии химатӣ давлатиро номбар кунед.
  105. Дар бораи кафолатҳои иҷтимоии хизматчии давлатӣ маълумот диҳед.
  106. Ҳолати саркашӣ намудани шаҳрванд аз талаботи моддаи 31 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ»-ро шарҳ диҳед.
  107. Дар бораи мансабҳои давлатии ҳокимияти давлатӣ маълумот диҳед.
  108. Фарқияти байни мафҳумҳои ҳуқуқ, ўҳдадорӣ ва масъулиятро шарҳ диҳед.
  109. Мақоми давлатиро шарҳ диҳед.
  110. Мафҳуми калимаи салоҳиятро шарҳ диҳед.
  111. Мақомоти марказӣ чигуна салоҳият дорад?
  112. Ибораи «Эътироф ва баробарарзишӣ»-ро бо забони русӣ гуед?
  113. Дар бораи моддаи 9 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи муқовимат бо коррупсия» маълумот диҳед?
  114. Мафҳуми калимаи радбандиро шарҳ диҳед.
  115. Идоракунии молиявӣ чист?
  116. Асоси иқтисодиёти Тоҷикистонро кадом шакли моликият ташкил медиҳад?
  117. Дар бораи салоҳияти Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед.
  118. Дар бораи сохтори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед.
  119. Аъзои Ҳукуматро номбар кунед?
  120. Зинаҳои таҳсилотро номбар кунед?
  121. Раиси Маҷлиси Милли кист?
  122. Раиси Маҷлиси Намояндагон кист?
  123. Раиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон кист?
  124. Кумитаҳои давлатиро номбар кунед?
  125. Дар бораи сиёсати дарҳои кушоди Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед.
  126. Самти сиёсати хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ки муайян мекунад?
  127. Сиёсати хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистонро кадом мақомот татбиқ мекунад?
  128. Рутбаҳои тахассусии хизмати давлатиро номбар кунед?
  129. Ҳуқуқҳои иҷтимоии шаҳрвандонро шарҳ диҳед.
  130. Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Тоҷикистон ҳаммаънояндро бо забони русӣ гуед?
  131. Фарқият байни ҳарфи А ва Б дар чист?
  132. Феҳристи мансабҳои хизмати давлатӣ дар асоси кадом санади меъёрии ҳуқуқӣ тасдиқ карда шудааст?
  133. Мафҳуми калимаи архивро шарҳ диҳед.
  134. Бойгониро кадом санади меъёрии ҳуқуқӣ танзим менамояд?
  135. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон»-ро кадом мақомот татбиқ менамояд?
  136. Моддаи 35 Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистонро шарҳ диҳед.
  137. Дар бораи низоми идоракунии хизмати давлатӣ маълумот диҳед.
  138. Ҳуқуқи озодонаи шахс ҷиҳати иштирок дар чорабиниҳои сиёсӣ дар кадом моддаи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дарҷ гардидааст?
  139. Мафҳуми калимаҳои мустақилият ва истиқлолиятро шарҳ диҳед.
  140. Дар бораи феҳристи мероси фарҳангии моддӣ ва ғайримоддӣ маълумот диҳед.
  141. Дастгоҳи давлатӣ чист.
  142. Муқаддимаи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистонро шарҳ диҳед.
  143. Дар бораи сохти идоракунии Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед.
  144. Дар бораи иттиҳодияҳои диннӣ маълумот диҳед.
  145. Барои чӣ сархатиб аз буҷети давлат музди меҳант мегирад?
  146. Тағйирёбии ҳудуди марз дар асоси кадом санади меъёрии ҳуқуқӣ татбиқ карда мешавад?
  147. Ҳифзи ёдгориҳои таърихии Ҷумҳурии Тоҷикистонро номбар кунед, ки мансубияти динӣ доранд?
  148. Мафҳуми мансаби давлатиро шарҳ диҳед.
  149. Дар бораи мансабҳои маъмурии хизмати давлатӣ маълумот диҳед.
  150. Дар бораи феҳристи мансабҳои хизмати давлатӣ маълумот диҳед.
  151. Барои заноне, ки дар озмуни мансабҳои холии маъмурии хизмати давлатӣ бори аввал иштирок мекунанд, кадом имтиёзҳо муқаррар карда шудааст?
  152. Моддаи 1 Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо забони русӣ гуед?
  153. Дар моддаи 3 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ» чӣ гуфта шудааст?
  154. Мафҳумҳои дастгоҳи марказиро шарҳ диҳед.
  155. Баъди хатми кадом муассисаи таълимӣ шахс соҳиби таҳсилоти миёнаи касбӣ мегардад?
  156. Ваколатҳои Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар кадом санади меъёрии ҳуқуқӣ дарҷ гардидааст?
  157. Мафҳуми калимаи назоратро шарҳ диҳед.
  158. Дар бораи Асосҳои сохтори конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед.
  159. Дар бораи рейтинги муассисаҳои таълимӣ маълумот диҳед?
  160. Кадом нишондодҳо дар тавсифномаи хизматчии давлатӣ дарҷ мегардад?
  161. Кӣ шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳсуб меёбад?
  162. Хизматчии давлатӣ кист?
  163. Мутахассис кист?
  164. Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон чӣ гуна фонд аст?
  165. Ба фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз кадом ҳисоб маблағҳо ворид мегарданд?
  166. Шарикони байналмилалии иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистонро номбар кунед?
  167. Чанд навъи раводид вуҷуд дорад?
  168. Шаклҳои идоракуни вобаста ба иқтисодиёт кадомҳоянд?
  169. Хизмати давлатӣ аз хизматчии давлатӣ чи фарқ дорад?
  170. Ҷумҳурии Тоҷикистон дар чанд кишвари рўи олам намояндагии дипломатии худро дорад?
  171. Дар кадом моддаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф» оид ба сатҳу сифати таълим дарҷ гардидааст?
  172. Мафҳуми мониторинг ҷист?
  173. Маҷмуи меъёрҳо, принсипҳои одоби хизмати давлатиро шарҳ диҳед
  174. Мафҳуми калимаи илмро шарҳ диҳед?
  175. Принсипҳои аттестатсияро номбар кунед
  176. Дар бораи фаъолияти Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон маълумот диҳед?
  177. Мафҳуми калимаи маорифро шарҳ диҳед.
  178. Калимаи Агентии назорат дар соҳаи маъориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистонро ба забони русӣ ва англисӣ гуйед?
  179. Принсипҳои гузаронидани аттестатсияи хизматчии давлатиро шарҳ диҳед.
  180. Мафҳуми калимаи инноватсия чист?
  181. Доир ба пайдарҳамии нақшаву барномаҳои таълимӣ ҳарф занед.
  182. Ихтисоси ҳамгиро чист?
  183. Уҳдадориҳои иловагии хизматчии давлатиро шарҳ диҳед.
  184. Дар кадом моддаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф» оид ба ҳуқуқ ва уҳдадориҳои омўзгор дарҷ гардидааст?
  185. Мафҳумҳои асосии Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ»-ро номбар кунед?
  186. Ҳифзи ёдгориҳои таърихии Ҷумҳурии Тоҷикистонро номбар кунед, ки мансубияти динӣ доранд?
  187. Мафҳуми мансаби давлатиро шарҳ диҳед?
  188. Дар бораи мансабҳои маъмурии хизмати давлатӣ маълумот диҳед?
  189. Номинатсияҳои озмуни «Фуруғи субҳи доноӣ китоб аст»-ро номбар кунед?
  190. Моддаи 1 Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо забони русӣ гуед?
  191. Дар бораи имтиёзҳои муносибатҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот диҳед?
  192. Дар бораи категорияи сиёсӣ маълумот диҳед?
  193. Мафҳуми таърих аз тамаддун чӣ фарқият дорад?
  194. Доир ба пайдарҳамии нақшаву барномаҳои таълимӣ ҳарф занед?
  195. Стандарти давлатии таҳсилот аз ҷониби кӣ тасдиқ мегардад?
  196. Принсипҳои одоби хизматчии давлатиро номбар кунед?
  197. Мафҳуми «Давлатӣ иҷтимоӣ» тибқи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон шарҳ дода шавад?
  198. Мафҳуми «Давлатӣ ягона» тибқи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон шарҳ дода шавад?
  199. Санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ (қонунҳо) ва барномавӣ (консепсияҳо, стратегияҳо, барномаҳо) доир ба муқовимат ба экстремизм ва терроризм номбар карда шаванд?
  200. Санадҳои ҳуқуқии байналмилалии вобаста ба муқовимат бо терроризм ва экстремизм, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, номбар карда шаванд?
  201. Дар бораи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи бораи мубориза ба зидди терроризм» маълумот пешниҳод карда шавад?
  202. Мафуми «Терроризм» ва «Амали террористи» шарҳ дода шаванд?
  203. Субектҳои бевосита бар зидди терроризм муборизабаранда номбар карда шуда, доираи ваколатҳои онҳо дар ин самт шарҳ дода шаванд?
  204. Субектҳои дар мубориза бар зидди терроризм иштирокунанда номбар карда шуда, доираи ваколатҳои онҳо дар ин самт шарҳ дода шаванд?
  205. Дар бораи Стратегияи муқовимат ба экстремизм ва терроризм дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2025 маълумот пешниҳод карда шавад?
  206. Дар бораи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи муқовимат ба экстримизм» маълумот пешниҳод карда шавад?
  207. Мафуми «Экстремизм» ва «Сепартизм» шарҳ дода шаванд?
  208. Субектҳои ба экстремизм бевосита муқовиматкунанда номбар карда шуда, доираи ваколатҳои онҳо дар ин самт шарҳ дода шаванд?
  209. Субектҳои дар муқовимат ба экстремизм иштирокунанда номбар карда шуда, доираи ваколатҳои онҳо дар ин самт шарҳ дода шаванд?
  210. Дар бораи моддаҳои дахлдори Кодекси ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба муқовимат бо терроризм ва экстремизм маълумот пешниҳод карда шавад?
  211. Дар бораи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи озодии виҷдон ва иттиҳодияҳои динӣ» маълумот пешниҳод карда шаванд?
  212. Дар бораи шаклҳоиа иттиҳодияҳои динӣ ва вазъи ҳуқууқии онҳо маълумот пешниҳод карда шаванд?
  213. Дар бораи Консепсияи сиёсати давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи дин маълумот пешниҳод карда шаванд?

 

 

 

Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ишғоли мансабҳои маъмурии хизмати давлатии холии зерин озмун эълон менамояд:

 

Дастгоҳи марказӣ  

1.Мудири бахши муносибатҳои байналмилалӣ – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 3074,75 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

2.Мутахассиси пешбари раёсати назорати давлатии илм ва инноватсия, муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ, касбии баъд аз муассисаи олии таълимӣ – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 2265,7 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ;

Раёсати Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон

1.Сармутахассис – 2 ҷой, маоши мансабӣ – 2915,8 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

2.Мутахассиси пешбар – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 2012,4 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

3.Мутахассис – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 1664,9 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

Раёсати Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар вилояти Суғд

        1.Мутахассиси пешбар – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 1959,9 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ;

        2.Мутахассис – 2 ҷой, маоши мансабӣ – 1612,4 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

Раёсати Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар вилояти Хатлон

1.Мутахассиси пешбар – 3 ҷой, маоши мансабӣ – 1959,9 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ;

2.Мутахассис – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 1612,4 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

Раёсати Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар шаҳри Душанбе

        1.Сармутахассис – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 2390,8 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ;

Шуъбаи Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар минтақаи Рашт

1.Сармутахассис – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 2168,4 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

1.Мутахассиси пешбар – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 1779,2 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯйи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

2.Мутахассис – 1 ҷой, маоши мансабӣ – 1459,5 сомонӣ, иловапулӣ барои собиқаи хизмати давлатӣ аз рӯи ҷадвали ягонаи тарифӣ.

 

Талаботи тахассусӣ барои ишғолкунандагони мансаби мудири бахш:

–таҳсилоти олии касбӣ, ихтисоси муносибатҳои байналмилалӣ;

– 4 сол собиқаи умумии меҳнатӣ ё 3 сол собиқаи хизмати давлатӣ;

– донишҳои касбӣ, қобилият ва малакаи роҳбарӣ, идоракунӣ, ташкилотчигӣ, ташаббускорӣ, банақшагирии раванди кор ва кор бо тобеон;

– донистани таърих, фарҳанг, муқаддасоти миллӣ, забони давлатӣ ва забонҳои хориҷӣ;

– одобу ахлоқи шоиста, ҳисси баланди эҳтиром нисбат ба ҳуқуқ ва озодиҳои инсон, шаҳрванд ва ҳамкорон;

– малакаи хуби муошират, аз ҷумла маҳорати ба роҳ мондани ҳамкорӣ ҳангоми татбиқи манфиатҳои давлатӣ;

– малакаи кор бо компютер ва технологияҳои дигари иттилоотӣ.

Талаботи тахассусӣ барои ишғолкунандагони мансаби сармутахассис:

 

– таҳсилоти олии касбӣ, ихтисоси равияи омӯзгорӣ, илмҳои табиӣ, риёзӣ, дақиқ ва гуманитарӣ;

– 3 сол собиқаи умумии меҳнатӣ ё 2 сол собиқаи хизмати давлатӣ;

– донистани таърих, фарҳанг, муқаддасоти миллӣ, забони давлатӣ ва забонҳои хориҷӣ;

– одобу ахлоқи шоиста, ҳисси баланди эҳтиром нисбат ба ҳуқуқ ва озодиҳои инсон, шаҳрванд ва ҳамкорон;

– малакаи хуби муошират, аз ҷумла маҳорати ба роҳ мондани ҳамкорӣ ҳангоми татбиқи манфиатҳои давлатӣ;

– малакаи кор бо компютер ва технологияҳои дигари иттилоотӣ.

 

Талаботи тахассусӣ барои ишғолкунандагони мансаби мутахассиси пешбар:

 

– таҳсилоти олии касбӣ, ихтисоси равияи омӯзгорӣ, илмҳои табиӣ, риёзӣ, дақиқ ва гуманитарӣ;

– 1 сол собиқаи умумии меҳнатӣ;

– донистани таърих, фарҳанг, муқаддасоти миллӣ, забони давлатӣ ва забонҳои хориҷӣ;

– одобу ахлоқи шоиста, ҳисси баланди эҳтиром нисбат ба ҳуқуқ ва озодиҳои инсон, шаҳрванд ва ҳамкорон;

– малакаи хуби муошират, аз ҷумла маҳорати ба роҳ мондани ҳамкорӣ ҳангоми татбиқи манфиатҳои давлатӣ;

– малакаи кор бо компютер ва технологияҳои дигари иттилоотӣ.

Талаботи тахассусӣ барои ишғолкунандагони мансаби мутахассис:

 

– таҳсилоти олӣ, олии нопурра ё миёнаи касбӣ, ихтисоси равияи омӯзгорӣ, илмҳои табиӣ, риёзӣ, дақиқ ва гуманитарӣ;

– донистани таърих, фарҳанг, муқаддасоти миллӣ, забони давлатӣ ва забонҳои хориҷӣ;

– одобу ахлоқи шоиста, ҳисси баланди эҳтиром нисбат ба ҳуқуқ ва озодиҳои инсон, шаҳрванд ва ҳамкорон;

– малакаи хуби муошират;

– малакаи кор бо компютер ва технологияҳои дигари иттилоотӣ.

 

Барои иштирок дар озмун

ҳуҷҷатҳои зерин пешниҳод карда мешаванд:

 

– ариза ба унвони роҳбари мақомот;

– варақаи шахсии баҳисобгирии кадрҳо;

– тарҷумаи ҳол;

– нусхаи шиноснома;

– нусхаи ҳуҷҷатҳо дар бораи таҳсилот;

– маълумотнома оид ба вазъи саломатӣ, шакли 038УЕ;

– нусхаи гувоҳнома дар бораи додани рақами мушаххаси андозсупоранда (РМА);

– маълумотнома аз мақомоти андоз дар бораи даромадҳо ва вазъи молумулкӣ;

– маълумотнома оид ба доғи судӣ;

– нусхаи дафтарчаи меҳнатӣ (ба ғайр аз ҳолатҳое, ки шахс собиқаи меҳнатӣ надорад);

– нусхаи суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа (СИН);

–нусхаи маълумотнома дар бораи бақайдгирии давлатии дактилоскопӣ;

– нусхаи билети ҳарбӣ (барои шахсоне, ки хизмати ҳарбиро адо намудаанд);

– 2 дона акси андозаи 4х6 ва 2 дона акси андозаи 3х4;

– маълумотнома (справка-объективка) бо акси ранга.

 

 

Нишонии қабули ҳуҷҷатҳо

 

Шаҳри Душанбе, ноҳияи Шоҳмансур, кӯчаи Садриддин Айнӣ 126, шуъбаи кадрҳо, таъминоти ҳуқуқӣ, эътироф ва баробарарзишии ҳуҷҷатҳои таҳсилот дар давлатҳои хориҷии Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (Комбинати полиграфии шаҳри Душанбе, ошёнаи 3), телефон 225-83-28, 225-83-32.

Муҳлати охирини қабули ҳуҷҷатҳо баъд аз 21 рӯзи нашри озмун дар бораи гузаронидани озмун.

Истиқлолият – бузургтарин сарвати миллӣ ва рамзи худшиносӣ

 

Истиқлолият бузургтарин дастоварди таърихии миллати тоҷик ва неъмати бебаҳост, ки арзиши онро бо ҳеҷ гуна ченак баҳогузорӣ кардан мумкин нест. Маҳз истиқлолият ба миллат имкони худшиносӣ, худнигарӣ ва озодии воқеӣ мебахшад. Он заминаи асосии давлатдорӣ, пешрафт ва суботи ҷомеа мебошад.

Арзиши таърихиву маънавии истиқлолиятро инсоният ба хубӣ дарк бинмудааст. Зеро ҳар миллате, ки таърих ва тамаддуни худро мешиносад ва аз он ифтихор мекунад, истиқлолро чун бузургтарин сарват медонад. Истиқлолият ба ҷомеа нерӯи нав мебахшад ва миллатро ба худогоҳиву худшиносӣ мерасонад. Барои тоҷикон истиқлолият на танҳо озодии сиёсӣ, балки эҳёи тамаддун, забон ва фарҳанги миллӣ низ мебошад.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ин ҷода борҳо таъкид менамоянд, ки «Истиқлолият – неъмати бебаҳову сармояи маънавӣ маҳсуб меёбад!». Бар ҳақ дар муқоиса бо дигар сарватҳо, ки бо миқёс ва арзишҳои моддӣ чен карда мешаванд, истиқлолият танҳо бо ваҳдат, худшиносӣ ва ифтихори миллӣ арзёбӣ мегардад. Он ганҷинаест, ки наслҳои имрӯза ва оянда бояд чун гавҳараки чашм ҳифз намоянд.

Таърих исбот намудааст, ки Истиқлол ваҳдатофар асту Ваҳдат хоси халқу давлатҳоест, ки соҳибихтиёру озод мебошанд. Шаҳрвандони Тоҷикистони соҳибихтиёр дар ин самт қадамҳои устувор гузоштаанд. Онҳо дар атрофи меъмори Сулҳу Ваҳдат – Пешвои миллат, Президенти мамлакат Эмомалӣ Раҳмон муттаҳид омада, ваҳдати миллиро бунёд менамоянд.

Истиқлолияти давлатӣ калиди соҳибдавлатӣ ва рамзи ватандории миллати сарбаланду соҳибфарҳанги тоҷик мебошад. Миллат бо он тавонистааст тақдирашро ба дасти худ бигирад ва дар ҷомеаи ҷаҳонӣ бо роҳу равиш ва симои хос пайвастагӣ пайдо намояд. Истиқлолият ҳамеша талош мекунад, ки набзи давлату давлатдорӣ бо набзи ҷаҳониён ҳамоҳанг ва ҳамсадо бошад, ки ин омили муҳими устувории сиёсӣ ва маънавии миллат мебошад.

Ба хотири дарки арзиши таърихӣ ва ҷустуҷӯи роҳҳои таҳкими истиқлолият, мо паҳлуҳои гуногуни ин неъмати азизи худододро мунтазам мавриди арзёбӣ қарор медиҳем. Истиқлолияти Тоҷикистон на танҳо дар асри охир, балки дар садсолаҳои дароз ва дар даврони таърихи куҳан ва сарнавишти иҷтимоии халқамон ҳамеша пирӯзии бузург маҳсуб меёбад. Чунон ки Президенти кишвар Эмомалӣ Раҳмон таъкид намудаанд, таҳкими истиқлолияти миллӣ бояд мақсади доимии ҳар шаҳрванди худогоҳ бошад.

Дар даврони истиқлол Тоҷикистон тавонист дар соҳаҳои маорифу илм, иқтисоду фарҳанг ва сиёсат дастовардҳои назаррас ба даст орад. Баланд гардидани мақому манзалати омӯзгорон ва олимон, таҳкими пояҳои худшиносии миллӣ, густариши тафаккури техникӣ ва рушди насли нав ҳама аз баракати истиқлолият мебошанд.

Масъулияти наслҳои имрӯзу фардоро Пешвои муаззами миллат дар соҳаи маориф дониста, маҳз ҳамин соҳаро самти афзалиятнок эълон намуданд ва омили муҳимтарини таҳкими давлатдорӣ ва наҷоти миллат арзёбӣ кардаанд. Ин мавқеи стратегӣ нишон медиҳад, ки илму маориф танҳо василаи донишандӯзӣ нест, балки заминаи воқеии пойдории истиқлолият ва рушду такомули ҷомеа ба шумор меравад.

Бо ҳамин далел, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба рушди бемайлони низоми маориф ва илм таваҷҷуҳи хосса зоҳир намуда, баланд бардоштани сатҳу сифати таҳсилот, тайёр кардани мутахассисони соҳибихтисосу унвондор ва тақвияти неруи инсонӣ дар ҳама зинаҳои таълимро вазифаи аввалиндараҷа қарор додааст. Натиҷаи чунин сиёсати пайгирона дар он аст, ки тайи сиву чор соли истиқлолият соҳаи маориф ба дастовардҳои назаррас ноил гардида, барои танзими фаъолияти муассисаҳои таълимӣ ва илмӣ садҳо санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ таҳия ва қабул гардиданд.

Вазорати маориф ва илми ҷумҳурӣ дар ин муддат фаъолияти худро ба ҳадафи асосӣ — бунёди ҷомеаи мутамаддини демократӣ, ҳуқуқбунёд ва дунявӣ равона сохтааст. Тарбияи худшиносиву худогоҳии насли нав, ифтихори ватандорӣ, таҳкими шаъну шарафи шаҳрвандӣ, ташаккули шахсияти донишҷӯёну хонандагон, инчунин таъмини амнияти иттилоотӣ ва рушди зеҳнии ҷавонон, аз ҷумла самтҳои калидии фаъолияти он маҳсуб мешаванд.

Аз дастовардҳои солҳои истиқлол, яке низ баланд гардидани мақому манзалати устоду олим аст. Ин падида, аз ғамхориҳои пайвастаи роҳбарияти давлат шаҳодат медиҳад. Дар ин росто Садри фардоназари миллат таъкид кардаанд: «Давлату Ҳукумат ба шумо эътимоди комил дорад, зеро инсоният ба омўзгор ҳамеша ниёз дошту дорад. Маҳз муаллим аст, ки доимо меомўзад ва он чӣ андўхтааст, ба дигарон таълим медиҳад. Миллате, ки омўзгори асил надорад, ҳеҷ гоҳ ба ягон мартаба намерасад. Ифтихор ва сари баланди мост, ки тоҷикон аз қадим соҳиби китобу қалам, илму маърифат ва олиму омўзгор буданду ҳастанд ва дар оянда низ хоҳанд монд». Ин андеша баёнгари он аст, ки китобу қалам, илму маърифат ва омӯзгори асил аз замонҳои қадим то имрӯз арҷмандтарин сармояи миллати тоҷик маҳсуб меёбад ва дар оянда низ чунин хоҳад монд.

Истиқлолияти воқеии давлат моҳияти раҳоӣ аз дастнигарӣ ва расидан ба худшиносиву худнигариро дорад. Ин неъмат танҳо амонати имрӯз нест, балки сармояест барои наслҳои оянда. Аз ин рӯ, ҳар шаҳрванди худогоҳ вазифадор аст, ки истиқлолро пос дошта, онро ҳамчун рамзи ҳастии миллӣ ва омили бақои давлатдорӣ аз насл ба насл интиқол диҳад.

Истиқлолият меъёри ҳастии миллӣ ва пояи давлатдорӣ мебошад. Ҳифзу таҳкими он на танҳо рисолати наслҳои имрӯз, балки масъулияти наслҳои оянда низ мебошад. Бо ифтихори истиқлол, миллати тоҷик роҳи пешрафту шукуфоии худро интихоб намуда, ояндаи равшанро дар партави ваҳдату худшиносӣ месозад.

Сафарзода Сафармад Саид – сардори раёсати

назорати давлатии муассисаҳои таҳсилоти

ибтидоӣ, миёнаи касбӣ ва таълими калонсолонаи

Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

 

ДАСТОВАРДҲОИ ТАҲСИЛОТИ ОЛИИ КАСБӢ ДАР ДАВРОНИ СОҲИБИСТИҚЛОЛӢ

Ба сифати вазифаи муҳимми давлат арзёбӣ намудани масъала оид ба баланд бардоштани сатҳи маърифату саводнокии ҷавонон ва ба омӯзиши илму донишҳои замонавӣ фаро гирифтани онҳо ба он асос меёбад, ки имрӯз субъектҳои дахлдор самти фаъолиятро дар робита ба такмили зеҳн ва ё тафакури наврасону ҷавонон тағйир диҳанд, ба талаботи ҷомеаи муосир пеш аз ҳама ба иқтидори зеҳнии худи ҷавонон мутобиқ гардонанд.

Ҳамеша Пешвои миллат иброз менамоянд, ки: «Яке аз вазифаҳои афзалиятноки давлат дар соҳаи маориф дарёфт, дастгирӣ ва рушди хонандагони болаёқат мебошад». Татбиқи ин ҳидоят дар мисоли чанде аз тадбирҳо (мактабҳои президентӣ, марказҳои дарёфт ва рушди истеъдодҳо ва ғ.) амалӣ шуда истодаанд. Дар тақвияти ин ҳидоят ва дар доираи бистсолаи омӯзиши илмҳои табиӣ, риёзӣ ва дақиқ эълон гардидани солҳои 2020 – 2040 фарогирии шумораи зиёди лаёқатмандон лозим мегардад.

Ҳамзамон, ин механизм имкон медиҳад, ки наврасону ҷавонон ба омӯзишу истифодаи технологияҳои иттилоотӣ бештар машғул гарданд, ки ба мақсад мувофиқ мебошад. Дар ҳамин ҷо Пешвои миллат дастур медиҳанд, ки: «Мо бояд минбаъд низ тавассути стипендияи байналмилалии «Дурахшандагон», барномаҳои байналмилалӣ, бурсияҳо ва дигар имконоти мавҷуда таҳсили ҷавонони боистеъдодро дар хориҷи мамлакат вусъат бахшем ва барои иқтисоди миллии худ кадрҳои дорои сатҳи баланди касбият ва ҷавобгӯ ба талаботи меъёрҳои байналмилалиро омода намоем». Ин механизми дигаре мебошад, ки дар арсаи ҷаҳонӣ барои омодасозии кадрҳои болаёқати сатҳи байналмилалӣ истифода мегардад.

Зимни Паёми имсола  28 декабри 2024 Роҳбари давлат дар бораи ҷавонони боистеъдоди мамлакат барои таҳсил дар хориҷӣ кишвар  чунин қайд намуданд, ки дар замони соҳибистиқлолӣ беш аз 117 ҳазор ҷавонони боистеъдоди мамлакат барои таҳсил ба донишгоҳҳои бонуфузи кишварҳои пешрафтаи ҷаҳон фиристода шудаанд.

Имрӯз 42 ҳазору 400 нафар ҷавонони мо дар 42 давлати мутараққии ҷаҳон таҳсили илм доранд, ки 13 ҳазор нафар ё беш аз 30 фоизи онҳо духтарон мебошанд.

Муассисаи давлатии «Маркази барномаҳои байналмилалии» дар соли таҳсили 2025-2026 ки дар он беш аз 885 нафар тавассути Стипендияи байналмилалии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дурахшандагон» дар Федератсияи Россия 429, Ҷумҳурии халқии Хитой 156, Ҷумҳурии Беларусия 11, Ҷумҳурии Қазоқистон 91, Иёлоти Муттаҳидаи Амрико 20, Малайзия 2, Ҷумҳурии Федеролии Олмон 1, Ҷумҳурии Узбекистон 1, Давлати Қувайт 10, Аморати муттаҳидаи Араб 1, Ҷумҳурии Озорбойҷон 4, Арабистони Саудӣ 7, Британияи Кабир ва Ирландияи Шимолӣ 65, Ҷумҳурии Маҷористон (Венгрия) 20, Ҷумҳурии Сербия 1, Ҷумҳурии Туркия 18,  Ҷумҳурии Исломии Эрон 41, Испания 1, Ҷопон 1, Канада 4, Сингапур 1 ва дигар давлатҳои пешрафта таҳсилро идома медиҳанд.   

Дар замони соҳибистиқлолӣ донишҷӯён тоҷик дар Англия, Италия ва Олмон дар давоми таҳсилашон тавонистанд, ки навгониҳои илмиро аз бар карда, соҳиби дипломҳои байналмилалӣ гашта, ҳамчунин аз рӯи мониторинги муассисаҳои таҳсилоти олии касбии ин давлатҳо ба даҳгона ва рейтинги рақами як дохил шудаанд, ки мояи ифтихори миллати тоҷик мебошанд. «Мояи ифтихор аст, ки дар байни шаҳрвандони хориҷӣ шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳангоми гузаронидани мониторинги таҳсил аз ҷониби муассисаҳои таҳсилоти олии касбии ҳамон давлатҳо рейтинги аввалро ишғол менамоянд».

Чунин донишҷӯён на танҳо дар Иёллоти Муттаҳидаи Амрико, балки дар Британияи Кабир, Малайзия, Олмон ва дигар давлатҳо низ фаъолона таҳсил дошта, номбардори миллати сарбаланди тоҷик  гардидаанд. Ёдовар мешавем, ки «хароҷоти таҳсили ин донишҷӯён пурра аз ҷониби Фонди махсуси Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон пардохт мешавад. Аз ҷумла, маблағи таҳсил, маблағи хобгоҳ, стипендияи ҳармоҳа ба маблағи 500 доллари Иёллоти Муттаҳидаи Амрико, суғуртаи тиббӣ, маблағи раводид, тамдиди раводид ва маблағи роҳкиро барои рафтану баргаштан давоми 4 сол пардохт карда мешавад» Тибқи нақшаи дурнамое, ки аз рӯи дурнамои Вазорати рушди иқтисод ва савдо таҳия ва барои тасдиқ ба муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон  пешниҳод мегардад, солҳои баъдӣ низ донишҷӯён дар хориҷи давлат он ихтисосҳоеро, ки дар муассисаҳои олии касбии ҷумҳурӣ омода карда намешаванд, фаро мегиранд. Ёдовар мешавем, ки Муассисаи давлатии Маркази барномаҳои байналмилалӣ соли 2009  бо ташаббуси Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъсис дода шудааст. Ҳадаф аз таъсиси ин марказ рушд додани неруи инсонӣ, баланд бардоштани савияи донишу маҳорати ҷавонон ва пешорафту ояндаи босуботи Тоҷикистон мебошад. Дар даврони соҳибистиқлолии ватани азизамон  бо итминон гуфта метавонем, ки таҷрибаи якчанд соҳаҳо ва муввафақ гардидан ба онҳо аз ҷумла,  роҳсозӣ ва энергетика, ҳамчунин фаъолияти бонкӣ (бахши хусусӣ) метавон хулоса намуд.

Чи тавре Пешвои миллат иброз менамоянд, агар завқу хоҳиш бошад, пас метавон лоиҳаҳои хуби сармоягузорӣ ва ё грантӣ таҳия намуда, ба ин самти фаъолият, аз ҷумла ҷалби ҷавонон ба омӯзиши илму техника, маблағҳои зиёди дохилию хориҷӣ ҷамъоварӣ ва амалӣ намуд.

Бо боварӣ гуфта метавонем, ки ин мутахассисон баъди таҳсил ба Ватан баргашта, дар рушди соҳаҳои хоҷагии халқ саҳми назаррас мегузоранд. Зеро тибқи созишнома ва шартномаҳои сеҷонибае, ки ғолибони озмуни Стипендияи байналмилалии «Дурахшандагон» бо Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ва вазорату идораҳои дахлдор ба тасвиб расонидаанд, уҳдадор мебошанд, ки 5 сол дар мамлакат дар соҳаи омӯхтаашон фаъолият намоянд.

Ба муносибати Рӯзи Дониш ва Дарси Сулҳ Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои Миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар суханронии хеш иброз намуд, таҳсилоти олии касбӣ яке аз пояҳои асосии рушди иҷтимоиву иқтисодии ҳар як давлат ба шумор меравад.

Имрӯз дар кишвар 48 муассисаи таҳсилоти олии касбӣ амал мекунад, ки дар онҳо беш аз 213 ҳазор нафар донишҷӯ ба таълиму тарбия фаро гирифта шудааст.

Дар ҷаҳони муосир, ки босуръат тағйир ёфта, талаботи бозори меҳнат пайваста нав мегардад, зарурат ба таҳсилоти олӣ ҳамчун муҳити тавлиди дониш, технология ва инноватсия беш аз пеш эҳсос мегардад.

Маҳз бо кушишу, заҳматҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои Миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тавассути таҳсилоти олии босифат ҷомеа метавонад ба кадрҳое такя намояд, ки бо дониш, масъулиятшиносӣ ва диди васеъ муҷаҳҳаз буда, дар ҳама соҳаҳои ҳаёт нақши фаъол бозида метавонанд.

Мо ҷавонон бояд ба қадри ғамҳориҳои Ҳукумати кишвар расида, дар ин сарзамини сулҳофарин, соҳибистиқлол ҳамеша дар ободву озодии ва ягонагии миллат кушишу заҳмат намуда, барои боз ҳам ба пешрафти  илму маориф ҳиссагузорӣ намоем.

Сармутахассиси раёсати назорати давлатии илм ва инноватсия, муассисаҳои таҳсилоти олии касбии баъд аз муассисаи олии таълимии Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Файзуллоев Меҳроб Кароматуллоевич

 

ВАСФИ ИСТИҚЛОЛИ ДАВЛАТӢ

ДАР РУШДИ СОҲАИ МАОРИФ

 

«Истиқлолият барои миллати мо дастоварди беназир ва муқаддас мебошад, ки бо заҳматҳои чандинсолаи фарзандони содиқи Ватан ба даст оварда шуд. Мо бояд онро бо тамоми қувва ва ҷонфидоӣ ҳифз намоем ва барои рушди минбаъдаи Тоҷикистони азизамон кӯшиш намоем».

ЭМОМАЛӢ Раҳмон

 

Истиқлолият, пояи асосии давлатдории ҳар як миллат ва нишонаи соҳибихтиёрии он аст. Барои ҳар як кишвар соҳибистиқлолӣ имкон медиҳад, ки роҳи рушди худро мустақилона муайян ва барои ободии Ватан кӯшиш намояд. Ҷумҳурии Тоҷикистон то соли 1991 тобеи Иттиҳоди Шӯравӣ буда, пас аз пошхӯрии он 9 сентябри соли 1991 Истиқлолияти давлатии худро ба даст овард. Ин сана барои тамоми тоҷикону тоҷикистониён рӯзи фаромӯшнашаванда буда, роҳи нави озодӣ ва соҳибихтиёрии миллатро оғоз бахшид.

Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун дастоварди бузург ва таърихӣ на танҳо роҳи рушду пешрафти кишварро боз кард, балки барои рушди тамоми соҳаҳо, аз ҷумла соҳаи маориф заминаи мусоид фароҳам овард. Истиқлолият ба Тоҷикистон имконият дод, ки низоми маорифро бо назардошти шароити миллӣ ва замонавӣ ташкил ва такмил диҳад.

Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (аз соли 1991) барои рушди ҳамаҷонибаи соҳаи маориф шароити мусоид фароҳам овард. Дар давоми 34 соли соҳибистиқлолӣ дар соҳаи маориф дигаргуниҳои куллӣ ва дастовардҳои муҳиме ба амал омаданд. Масалан, зиёда аз 100 санади меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи маориф қабул ва амалӣ шуда истодааст. Дар ин замина аз ҷониби Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм танҳо дар ду соли охир 3 санади меъёрии ҳуқуқӣ аз ҷумла, Тартиби гузаронидани мониторинги сифати таҳсилот дар муассисаҳои таълимӣ (қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 24.07.2025, №405), Тартиби гузаронидани рейтинги муассисаҳои таълимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон (қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 28 августи соли 2024, №475), Тартиби эътироф ва муайян намудани баробарарзишӣ (нострификатсия)-и ҳуҷҷатҳои таҳсилоти давлатҳои хориҷӣ (қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 28 феврали соли 2025, №119) қабул ва татбиқ гардида истодааст.

Санадҳои меъёрии ҳуқуқии соҳаи маориф дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мақсади кафолат додани ҳуқуқи таҳсилоти ройгон ва дастрас, ҳифзи ҳуқуқи омӯзгорон ва таълимгирандагон, мутобиқ кардани системаи таълим ба талаботи замони муосир ва ҳамкорӣ бо созмонҳои байналмилалӣ таҳия шудаанд. Қонунгузории соҳа ва стратегияи рушди маориф тавассути эҷоди асосҳои ҳуқуқӣ ва амалии мутобиқ ба талабот ва стандартҳои ҷаҳонӣ, кӯмак мекунанд, ки таълим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон баробари кишварҳои мутараққӣ бошад.

Истиқлолият барои соҳаи маориф дар Ҷумҳурии Тоҷикистон заминаи рушд ва тағйироти назаррасро фароҳам овард, ки бо таъсиси муассисаҳои таълимӣ, таъмини дастрасӣ ба таҳсил, ҷорӣ кардани методологияҳои муосир ва истифодаи технологияи нав ба беҳтар кардани сифати таълим кӯмак кардааст. Дар 34 соли охир Ҷумҳурии Тоҷикистон ба бунёди системаи таълимии мукаммал ва муосир ноил гардидааст.

Мақсади асосии соҳаи маориф натанҳо таъмини дастрасӣ ба таҳсил, балки баланд бардоштани сифати таҳсилот мебошад. Бо вуҷуди дастовардҳои зиёд ҳанӯз ҳам дар баъзе минтақаҳои ҷумҳурӣ ҷиҳати баланд бардоштани сифати таълиму тарбия мушкилот ҷой дорад, ки барои бартараф кардани он омилҳои зерин мусоидаткунанда мебошад.

1. Таъмини баробарии имконот:

Баробарии имконот барои ҳамаи шаҳрвандон, махсусан дар минтақаҳои дурдаст, ки имкониятҳои молиявӣ ва инфрасохтори нокифоя доранд, бояд дар маркази диққат бошанд.

2. Мутобиқ кардани таълим бо талаботи замони муосир:

Бо пешрафти технологӣ ва талаботи ҷаҳони муосир дар бахши кор ва иҷтимоии он, системаи таълим бояд ба ин талабот мувофиқ гардонида шаванд. Шаклҳои нави таълим, ки бо истифода аз технологияи иттилоотӣ ва роҳу усулҳои фаъоли таълим татбиқ мегарданд, дуруст ба роҳ монда шаванд.

3. Ҳамкорӣ бо ташкилотҳои байналмилалӣ:

Барномаҳои байналхалқӣ ва ҳамкориҳо бо созмонҳои ҷаҳонӣ ба монанди ЮНЕСКО, Юнисеф, Бонки Ҷаҳонӣ ва дигар ташкилотҳои молиявии байналмилалӣ барои рушди соҳаи маориф аҳамияти калон доранд. Ташкилотҳои байналмилалӣ метавонанд, дар рушд ва ҳалли масъалаҳои таълим, таъмини монеаҳои молиявӣ ҳиссагузор бошанд.

4. Ислоҳоти сиёсати маориф ва мутобиқати он бо стандартҳои ҷаҳонӣ:

Сиёсати давлатии маориф дар Ҷумҳурии Тоҷикистон пайваста такмил ёфта, ба рушди ин соҳа заминаи мусоид фароҳам  меорад. Мутобиқ ба талаботи замон пайваста ворид намудани тағйирот ба қонунгузории кишвар, аз ҷумла Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон  «Дар бораи маориф» ҷузъи муҳими ин раванд мебошад.

5. Баланд бардоштани сифати таҳсилоти дар муассисаҳои таълимӣ:

Яке аз омилҳои баланд бардоштани сифати таҳсилот ва дараҷаи азхудкунии дониши хонандагон ин сохта ба истифода додани муассисаҳои муосири таълимӣ мебошад, тибқи талаботи нақшаи чорабиниҳо бахшида ба 35-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳои маблағгузор танҳо дар се соли охир дар мамлакат беш аз 1500 иншооти соҳаи маориф, яъне муассисаҳои томактабӣ ва таҳсилоти миёнаи умумӣ бунёд ва ба истифода дода шудааснд. Қобили зикр аст, ки дар зарфи 34 соли соҳибистиқлоли 3670 муассисаи таҳсилоти умумӣ сохта ба истифода дода шудааст, ки нисбат ба соли 1991 1,5-2 баробар зиёдтар аст.

Имрӯз, ҳар як самти маориф дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз зинаи таҳсилоти томактабӣ то таҳсилоти олии касбӣ  барои баланд бардоштани сифати таҳсилот ва таъмини он ба талаботи стандартҳои давлатӣ ва байналмиллалӣ муваззаф гардидаанд.

Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи маориф дастовардҳои бузург ба бор овард, ки ба рушди ҳамаҷонибаи кишвар, аз ҷумла пешрафти соҳаҳои иқтисодӣ, сиёсӣ ва иҷтимоии он, пайванд мебошад. Бо барпо кардани асосҳои нав барои таълим ва таҳсилот, Тоҷикистон тавонист, ки системаи маорифи худро дар ҳамоҳангӣ бо стандартҳои ҷаҳонӣ рушд диҳад ва дар арсаи байналмилалӣ бо таҳсилот ва илм пешрафта худро муаррифӣ намояд.

 

Мутахассиси пешбари раёсати Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар шаҳри Душанбе

Қурбонов Муҳаммадвафо

Истиқлолият – бузургтарин сарвати миллӣ ва рамзи худшиносӣ

 

Истиқлолият бузургтарин дастоварди таърихии миллати тоҷик ва неъмати бебаҳост, ки арзиши онро бо ҳеҷ гуна ченак баҳогузорӣ кардан мумкин нест. Маҳз истиқлолият ба миллат имкони худшиносӣ, худнигарӣ ва озодии воқеӣ мебахшад. Он заминаи асосии давлатдорӣ, пешрафт ва суботи ҷомеа мебошад.

Арзиши таърихиву маънавии истиқлолиятро инсоният ба хубӣ дарк бинмудааст. Зеро ҳар миллате, ки таърих ва тамаддуни худро мешиносад ва аз он ифтихор мекунад, истиқлолро чун бузургтарин сарват медонад. Истиқлолият ба ҷомеа нерӯи нав мебахшад ва миллатро ба худогоҳиву худшиносӣ мерасонад. Барои тоҷикон истиқлолият на танҳо озодии сиёсӣ, балки эҳёи тамаддун, забон ва фарҳанги миллӣ низ мебошад.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ин ҷода борҳо таъкид менамоянд, ки «Истиқлолият – неъмати бебаҳову сармояи маънавӣ маҳсуб меёбад!». Бар ҳақ дар муқоиса бо дигар сарватҳо, ки бо миқёс ва арзишҳои моддӣ чен карда мешаванд, истиқлолият танҳо бо ваҳдат, худшиносӣ ва ифтихори миллӣ арзёбӣ мегардад. Он ганҷинаест, ки наслҳои имрӯза ва оянда бояд чун гавҳараки чашм ҳифз намоянд.

Таърих исбот намудааст, ки Истиқлол ваҳдатофар асту Ваҳдат хоси халқу давлатҳоест, ки соҳибихтиёру озод мебошанд. Шаҳрвандони Тоҷикистони соҳибихтиёр дар ин самт қадамҳои устувор гузоштаанд. Онҳо дар атрофи меъмори Сулҳу Ваҳдат – Пешвои миллат, Президенти мамлакат Эмомалӣ Раҳмон муттаҳид омада, ваҳдати миллиро бунёд менамоянд.

Истиқлолияти давлатӣ калиди соҳибдавлатӣ ва рамзи ватандории миллати сарбаланду соҳибфарҳанги тоҷик мебошад. Миллат бо он тавонистааст тақдирашро ба дасти худ бигирад ва дар ҷомеаи ҷаҳонӣ бо роҳу равиш ва симои хос пайвастагӣ пайдо намояд. Истиқлолият ҳамеша талош мекунад, ки набзи давлату давлатдорӣ бо набзи ҷаҳониён ҳамоҳанг ва ҳамсадо бошад, ки ин омили муҳими устувории сиёсӣ ва маънавии миллат мебошад.

Ба хотири дарки арзиши таърихӣ ва ҷустуҷӯи роҳҳои таҳкими истиқлолият, мо паҳлуҳои гуногуни ин неъмати азизи худододро мунтазам мавриди арзёбӣ қарор медиҳем. Истиқлолияти Тоҷикистон на танҳо дар асри охир, балки дар садсолаҳои дароз ва дар даврони таърихи куҳан ва сарнавишти иҷтимоии халқамон ҳамеша пирӯзии бузург маҳсуб меёбад. Чунон ки Президенти кишвар Эмомалӣ Раҳмон таъкид намудаанд, таҳкими истиқлолияти миллӣ бояд мақсади доимии ҳар шаҳрванди худогоҳ бошад.

Дар даврони истиқлол Тоҷикистон тавонист дар соҳаҳои маорифу илм, иқтисоду фарҳанг ва сиёсат дастовардҳои назаррас ба даст орад. Баланд гардидани мақому манзалати омӯзгорон ва олимон, таҳкими пояҳои худшиносии миллӣ, густариши тафаккури техникӣ ва рушди насли нав ҳама аз баракати истиқлолият мебошанд.

Масъулияти наслҳои имрӯзу фардоро Пешвои муаззами миллат дар соҳаи маориф дониста, маҳз ҳамин соҳаро самти афзалиятнок эълон намуданд ва омили муҳимтарини таҳкими давлатдорӣ ва наҷоти миллат арзёбӣ кардаанд. Ин мавқеи стратегӣ нишон медиҳад, ки илму маориф танҳо василаи донишандӯзӣ нест, балки заминаи воқеии пойдории истиқлолият ва рушду такомули ҷомеа ба шумор меравад.

Бо ҳамин далел, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба рушди бемайлони низоми маориф ва илм таваҷҷуҳи хосса зоҳир намуда, баланд бардоштани сатҳу сифати таҳсилот, тайёр кардани мутахассисони соҳибихтисосу унвондор ва тақвияти неруи инсонӣ дар ҳама зинаҳои таълимро вазифаи аввалиндараҷа қарор додааст. Натиҷаи чунин сиёсати пайгирона дар он аст, ки тайи сиву чор соли истиқлолият соҳаи маориф ба дастовардҳои назаррас ноил гардида, барои танзими фаъолияти муассисаҳои таълимӣ ва илмӣ садҳо санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ таҳия ва қабул гардиданд.

Вазорати маориф ва илми ҷумҳурӣ дар ин муддат фаъолияти худро ба ҳадафи асосӣ — бунёди ҷомеаи мутамаддини демократӣ, ҳуқуқбунёд ва дунявӣ равона сохтааст. Тарбияи худшиносиву худогоҳии насли нав, ифтихори ватандорӣ, таҳкими шаъну шарафи шаҳрвандӣ, ташаккули шахсияти донишҷӯёну хонандагон, инчунин таъмини амнияти иттилоотӣ ва рушди зеҳнии ҷавонон, аз ҷумла самтҳои калидии фаъолияти он маҳсуб мешаванд.

Аз дастовардҳои солҳои истиқлол, яке низ баланд гардидани мақому манзалати устоду олим аст. Ин падида, аз ғамхориҳои пайвастаи роҳбарияти давлат шаҳодат медиҳад. Дар ин росто Садри фардоназари миллат таъкид кардаанд: «Давлату Ҳукумат ба шумо эътимоди комил дорад, зеро инсоният ба омўзгор ҳамеша ниёз дошту дорад. Маҳз муаллим аст, ки доимо меомўзад ва он чӣ андўхтааст, ба дигарон таълим медиҳад. Миллате, ки омўзгори асил надорад, ҳеҷ гоҳ ба ягон мартаба намерасад. Ифтихор ва сари баланди мост, ки тоҷикон аз қадим соҳиби китобу қалам, илму маърифат ва олиму омўзгор буданду ҳастанд ва дар оянда низ хоҳанд монд». Ин андеша баёнгари он аст, ки китобу қалам, илму маърифат ва омӯзгори асил аз замонҳои қадим то имрӯз арҷмандтарин сармояи миллати тоҷик маҳсуб меёбад ва дар оянда низ чунин хоҳад монд.

Истиқлолияти воқеии давлат моҳияти раҳоӣ аз дастнигарӣ ва расидан ба худшиносиву худнигариро дорад. Ин неъмат танҳо амонати имрӯз нест, балки сармояест барои наслҳои оянда. Аз ин рӯ, ҳар шаҳрванди худогоҳ вазифадор аст, ки истиқлолро пос дошта, онро ҳамчун рамзи ҳастии миллӣ ва омили бақои давлатдорӣ аз насл ба насл интиқол диҳад.

Истиқлолият меъёри ҳастии миллӣ ва пояи давлатдорӣ мебошад. Ҳифзу таҳкими он на танҳо рисолати наслҳои имрӯз, балки масъулияти наслҳои оянда низ мебошад. Бо ифтихори истиқлол, миллати тоҷик роҳи пешрафту шукуфоии худро интихоб намуда, ояндаи равшанро дар партави ваҳдату худшиносӣ месозад.

Сафарзода Сафармад Саид – сардори раёсати

назорати давлатии муассисаҳои таҳсилоти

ибтидоӣ, миёнаи касбӣ ва таълими калонсолонаи

Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

 

ТАҚДИМИ МУКОФОТИ ДАВЛАТӢ АЗ НОМИ ПЕШВОИ МИЛЛАТ

Рӯзи 02.09.2025 аз ҷониби Ёрдамчии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои кадрҳо Давлатзода Музаффар Салим мукофоти давлатӣ ба мутахассиси пешбари раёсати назорати давлатии муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ, миёнаи умумӣ ва иловагии Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Сафаров Соҳибназар, ки бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон сарфароз гардониданд, супорида шуд.

 

 

Дониш ва Сулҳ ду мафҳуми бо ҳам тавъам

Ҳамасола 1 сентябр дар кишвари соҳибистиқлоламон оғози соли нави таҳсил ҳамчун Рӯзи дониш бо Дарси сулҳ бо иштироки бевоситаи Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ, Пешвои муаззами миллат- Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо маҳбубияти хос доир мегардад, ки ин далели равшани эҳтироми зиёди Роҳбари давлат ва ҳукумат ба мактабу маориф, илму дониш ва омӯзгор мебошад. Дар робита ба ин Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз баромадҳояш қайд намуданд, ки «Ман дар асоси таваҷҷуҳу эҳтироме, ки нисбат ба илму маориф ва мактабу омӯзгор дорам, иброз менамоям, ки маҳз тавассути рушди соҳаи маориф, таҳкими заминаҳои он ва заҳмати содиқонаи омӯзгорон мо тавонистем, ки чеҳраи воқеии халқи тоҷикро дар замони муосир ба ҷаҳониён муаррифӣ намоем». Дар ҷомеаи мутамаддин ва рушдёфта низоми мактабу маориф илму фарҳанг нақши калидӣ ва созандаро касб менамоянд. Аз рушди соҳаи маориф, таълиму тарбия дараҷаи зеҳнию ақлониии ҳар як кишвар вобастагӣ дорад ва маҳз мактабу маориф, мутахассисони баландихтисос метавонанад рушди устувори иқтисодию иҷтимоӣ, илмию техникии кишварро таъмин намоянд.

Аз ин рӯ, Ҳукумати мамлакат аз рӯзҳои аввали соҳибистиқлолии кишвар мактабу маориф, илму донишро дар сархати аввали сиёсати худ қарор дод. Фароҳам овардани шароити мусоид барои таълиму тарбияи наврасону ҷавонон, ҳамасола зиёд намудани маблағгузории соҳаи маориф, зиёд намудани музди меҳнати кормандони соҳаи маориф ва баланд бардоштани мақоми омӯзгор, зиёд намудани бурсияву стипендияҳо ва ҷудо намудани квотаҳои Президентӣ, қабули садҳо барномаву стратегияҳои соҳаи маориф, ташкили озмуну олимпидаҳо ва қадрдонию ҳавасманд намудани ғолибони онҳо ва дигар тадбирҳои зарурӣ далели ғамхорию таваҷҷуҳи Роҳбари давлат дар ин самт мебошад.

Қобили зикр аст, ки таҷлили Рӯзи дониш ва баргузории Дарси сулҳ дар оғози соли нави таҳсил аз анъанаҳои неки даврони соҳибистиқлолии кишвар маҳсуб меёбад, зеро ин ду мафҳум «Дониш» ва «Сулҳ» бо ҳам пайванди ногусастанӣ доранд. Дарси сулҳ ҳамчун рамзи муҳаббат ва садоқат ба Ватан, ба хоку марзу буми кишвар мебошад. Пешвои миллат- Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иброз намуданд, ки «Сулҳ ифтихору шодии мо, саодати ҳар як хонавода ва пояи пешрафти давлату миллат аз ҷумла, рушди соҳаи маориф мебошад». Масъалаи сулҳу субот, оромию осудагӣ дар шароити ниҳоят мураккаби ҷаҳони имрӯза аз зумраи масоили ниҳоят муҳим буда, ҳифзу таҳкими он вазифаю рисолати муқаддаси ҳар як шахси худогоҳу ватандӯст мебошад. Зерои пешрафти ҳамаҷонибаи  ҳар як давлату ҷомеа аз сулҳу субот, оромию осудагӣ, ваҳдати комили миллӣ вобастагӣ дорад.

Пешвои миллат иброз намуданд, ки «Рӯзи дониш ва Дарси сулҳ беҳтарин имкониятест, ки мо дар шароити торафт печидаву мураккаб шудани вазъи ҷаҳони муосир нақши сулҳу субот ва ваҳдати миллиро дар таҳкими аркони давлатдории миллӣ ва пешрафти давлату ҷоме таъкид месозем, доир ба ҳадафҳои стратегии миллӣ, аз ҷумла дастоварду мушкилоти яке аз соҳаҳои муҳимтарини иҷтимоӣ- мактабу маориф изҳори назар карда, бори дигар таваҷҷуҳи мактаб, оила ва ҷомеаро барои боз ҳам беҳтар намудани таълиму тарбия дар кишвар ҷалб намоем»

Аз ин рӯ, ҳар яки моро зарур аст, ки ба таълиму тарбияи насли наврас таваҷҷуҳи ҷиддӣ зоҳир намуда, дар самти фаҳмондадиҳии моҳияту арзиши сулҳу субот, оромию осудагӣ, ваҳдати миллӣ ва истиқлолият дар шароити хеле муракаби сиёсии ҷаҳони муосир корҳои амалиро анҷом диҳем.

Рӯзи дониш ва Дарси сулҳ гиромӣ бод!

Сардори Раёсати Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илми назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон Азорабек Мирзобек

Шанбе, 06 Сентябр 2025 12:14

Рӯзи дониш ва Дарси сулҳ

Рӯзи дониш ва Дарси сулҳ

 

Хушбахтона, ифтихори бузург даст дод, ки дар чунин вохӯрии сатҳи баланд иштирок карда, аз андеша ва дастуру ҳидоятҳои созандаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бевосита баҳравар гардам.

Воқеан, баргузории чунин вохӯриҳо дигарбора аз таваҷҷуҳи бевоситаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба соҳаи маорифи мамлакат шаҳодат дода, зимнан, ишора ба он аст, ки дар шароити тағйирёбии босуръати авзои сиёсии ҷомеаи ҷаҳонӣ дар назди мо кормандони соҳаи маориф ва илм вазифа ва масъулиятҳои нав меистад.

Бояд гуфт, Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронии худ дар ин вохӯрӣ нахуст аз мақому манзалати омӯзгор дар назди давлату ҳукумат ва ватану миллат ёдовар гардида, чунин ибрози андеша намуд: «…Эҳтироми омӯзгор аз тарафи ҳар як фард эҳтироми худ, эҳтироми миллат ва эҳтироми ҷомеа аст. Мо мақоми омӯзгорро ҳар қадар баланд бардорем, ҷомеа ҳамон қадар муваффақу пешрафта мегардад. Соли гузашта дар суханронӣ ба муносибати Рӯзи дониш ман ба сохтору мақомоти марбута супориш дода будам, ки лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи мақоми омӯзгор»-ро таҳия ва барои баррасӣ ба Ҳукумати мамлакат пешниҳод намоянд. Ҳоло ин санади муҳим аз ҷониби Ҳукумати мамлакат маъқул дониста шуда, ба баррасии парламенти кишвар ирсол гардидааст. Қабули ин қонун марҳалаи наверо дар фаъолияти омӯзгорон ва умуман, дар ҳаёти аҳли кишвар ифтитоҳ хоҳад бахшид.».

Таъкидҳои пайвастаи Пешвои миллат, ки ман дар сиёсати худ соҳаи маорифро дар ҷои аввал мегузорам бори дигар собит намуд, ки бо таҳия, пешниҳод ва қабули чунин Қонун, ки дар воқеъ метавонад ба болоравӣ ва нуфузу мақому мартабаи омӯзгорони муҳтарам таъсири амиқ бигзорад, собит мегардад, ки чуунин сиёсат сиёсати дурандешона ва маорифпарваронаи Президенти кишвар арзёбӣ мегардад.

Поянда бод Тоҷикистони озоду соҳибистиқлол таҳти сарварии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон!

 

Баҳронзода Қудратуло Баҳрон – сардори шуъбаи

Агентии назорат дар соҳаи маориф ва илм дар минтақаи Рашт

Андешаҳо

аз суханронии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-

Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати Рӯзи Дониш ва Дарси Сулҳ

 

Мулоқоти ҳарсолаи Пешвои муаззами миллат бо донишҷӯёну хонандагон ва кормандони соҳаи маорифи кишвар дар Рӯзи дониш фурсати хубе фароҳам меоварад, ки вазъи ин соҳаи ҳаётан муҳимро мавриди таҳлилу баррасӣ қарор диҳем. Зеро, маҳз, дониш омили асосии рушди устувор ва пешрафти иқтисодиву иҷтимоии ҳар як давлат, инчунин, сарчашмаи муваффақият ва зиндагии осудаи ҳар як инсон мебошад.

Ҳар сол дар мамлакат садҳо муассисаи нави таълимии томактабӣ ва миёнаи умумӣ, марказҳои таҳсилоти иловагӣ, забономӯзӣ ва омӯзиши фанҳои дақиқ бунёд ва ба истифода дода мешаванд. Тамоми пешрафту дастовардҳои мо, аз ҷумла дар соҳаи маориф, ҳаёти шоиставу осоиштаи мардум, пеш аз ҳама, ба пойдории сулҳу оромӣ ва суботи сиёсӣ вобаста мебошад.

Бинобар ин, боиси қаноатмандиву ифтихор аст, ки соли нави таҳсил дар диёри маҳбуби мо бо Дарси сулҳ оғоз меёбад.

         Пешвои миллат таъкид намуданд, ки дур мондан аз таълиму тарбия, дар навбати худ, боиси коста шудани андешаи сулҳхоҳона ва талош ба хотири сулҳу осоиш мегардад. Дар навбати худ, ҳоло ҳам дурмонӣ аз таҳсил мушоҳида гардида, масъулини соҳа вазифадоранд, ки садди роҳи  он бошанд. Мардуми мо набояд ҳаводиси солҳои 90-уми асри гузашта – ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ ва оқибатҳои даҳшатноки онро фаромӯш созанд ва авзои имрӯзаи ҷомеаи башарӣ ҷавонони моро водор месозад, ки андешаи сулҳу субот ва ваҳдату ҳамдигарфаҳмиро ҳамчун ҷузъи муҳимтарину ҷудоинопазири фарҳанг ва ҳуввияти миллӣ қабул карда, ба хотири таҳкими ҳарчи бештари ин неъмати бебаҳо саъю талош намоянд.

Дар кишвар раванди ислоҳоти соҳаи маориф бомаром идома дорад.

Дар ин муддат санадҳои зиёди меъёрии ҳуқуқӣ таҳия ва қабул карда шуданд. Маблағгузорӣ ба ин соҳаи муҳим сол ба сол афзоиш дода шуд, ки ин, пеш аз ҳама, ба беҳтар гардидани шароити таҳсил, инфрасохтори соҳа ва вазъи иқтисодии омӯзгорон мусоидат карда истодааст.

Илова ба маблағҳои буҷетӣ ҳар сол ба соҳаи маориф аз ҳисоби лоиҳаҳои сармоягузории давлатӣ маблағҳои зиёд ҷудо карда мешаванд.

Тайи даврони соҳибистиқлолӣ музди меҳнати кормандони соҳа давра ба давра беш аз 20 баробар зиёд карда шуд.

Ҳукумати мамлакат ба вазъи муассисаҳои томактабӣ таваҷҷуҳи хосса дорад. Зеро нахустин фаҳмишҳои кӯдакон дар бораи муҳит ва ашё маҳз дар ҳамин зинаи таҳсилот шакл мегиранд.

Дар баробари пешравиҳои муайян, дар ин соҳа ҳанӯз мушкилоти зиёд низ ҷой доранд, ки пеш аз ҳама, кам будани шумораи муассисаҳои томактабӣ ва кӯдакони ба таълиму тарбияи томактабӣ фарогирифташуда аз ҷумлаи онҳо мебошанд.

Дар назар бояд дошт, ки афзоиши босуръати аҳолӣ талаботи ҷомеаро ба таҳсилоти томактабӣ сол ба сол афзоиш дода истодааст.

Чунин ҳолат роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, Вазорати маориф ва илм, инчунин, падару модаронро водор месозад, ки бунёди муассисаҳои томактабӣ ва таъсиси шаклҳои алтернативии фарогирӣ ба зинаи томактабиро густариш бахшида, иҷрои талаботи Стратегияи миллии рушди маорифро дар хусуси то соли 2030 ба 50 фоиз расонидани фарогирӣ ба таҳсилоти томактабӣ таъмин намоянд ва дар оянда пурра таъмин намудани муассисаҳои томактабӣ бо кадрҳои соҳибихтисос тадбирҳои судманд андешанд.

Таҳсилоти миёнаи умумӣ яке аз зинаҳои муҳимми соҳаи маориф маҳсуб ёфта, дар даврони соҳибистиқлолӣ бо мақсади беҳтар кардани шароити таълиму тарбия ҳазорҳо муассисаи таълимии замонавӣ бунёд карда шуд.

Дар баробари дастоварду пешравиҳо дар низоми таҳсилоти миёнаи умумӣ ҳамчун таҳкурсии асосии таълиму тарбия ва омили рушди неруи инсонӣ ҳанӯз як қатор мушкилоту душвориҳои ҳалталаб вуҷуд доранд.

Такмилу бознигарии санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, сифати таълим, таъминот бо кадрҳои омӯзгорӣ, китобҳои дарсӣ, кабинетҳои фанниву озмоишгоҳҳо, саводнокии рақамӣ ва тарбияи насли наврас дар руҳияи худшиносии миллӣ аз ҷумлаи онҳо мебошанд.

Стандарти давлатии таҳсилоти миёнаи умумӣ, ки ҳамчун санади муайянкунандаи мазмун ва сатҳи таҳсилот амал мекунад, вобаста ба пешрафту дигаргуниҳои ҷаҳони муосир ба таҷдиди ҷиддӣ ниёз дорад.

Таҳия ва қабули стандарти нави давлатии таҳсилоти миёнаи умумӣ, ки ба натиҷа, таълими шахсиятсоз ва пайвастагии мактаб бо ҳаёти воқеӣ такя мекунад, амри зарурист.

 

Шарипов Баҳром – сардори шуъбаи

Агентии назорат дар соҳаи маориф

ва илми назди Президенти Ҷумҳурии

 Тоҷикистон дар минтақаи Ҳисор

 

 

Page 2 of 14

Дар бораи мо

Ҷумҳурии Тоҷикистон, ш. Душанбе кӯчаи Айнӣ 126

E-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Tел: 225-85-35
Факс: 225-85-35